Wspierać, nie wyręczać…

Rozmowa z Moniką Skrzeczyną, Kierownikiem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pawłowie.
Jak ocenia Pani sytuację materialną mieszkańców gminy Pawłów? Czy zmienia się ona na przestrzeni ostatnich lat? W jakim kierunku?
Samodzielną jednostką organizacyjną Gminy Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pawłowie jest od 1 kwietnia 2003 roku. Funkcję kierownika objęłam 15 września 2008 roku i tylko do tego okresu mogę się odnieść. Generalizując sytuacja naszych mieszkańców jest trudna. Spowodowane jest to tym, że gmina Pawłów jest typowo rolniczą gminą, z przewagą niewielkich gospodarstw (do 5 ha), z których trudno jest uzyskać dochód pozwalający na zapewnienie rodzinie odpowiednich warunków. Powoli jednak sytuacja ta ulega poprawie. Wielu naszych podopiecznych znalazło pracę, szczególnie w roku ubiegłym, w rozwijającej się w powiecie firmie MAN, ale nie tylko. Niestety nadal wielu ludzi młodych opuszcza gminę, a szeregi naszych podopiecznych zwiększają się o starsze, samotne osoby wymagające wsparcia i opieki.
Na czym głównie polega pomoc dla mieszkańców gminy Pawłów?
W naszej pracy opieramy się przede wszystkim na pracy socjalnej, czyli poradnictwie, doradztwie, wsparciu. Dla wielu osób są to slogany, ale jest to najskuteczniejsza forma naszej pomocy. Po analizie sytuacji rodzinnej podpowiadamy gdzie i o co rodzina może się ubiegać, do jakich specjalistów udać się i jakie świadczenia może uzyskać z ośrodka. Organizujemy spotkania z terapeutą, który współpracuje z Ośrodkiem Pomocy Społecznej. Podstawową zasadą pomocy społecznej jest wspieranie, a nie wyręczanie.
Proszę powiedzieć na jakie wsparcie mogą aktualnie liczyć mieszkańcy gminy Pawłów znajdujący się w ciężkiej sytuacji materialnej?
Wszystko zależy od indywidualnej sytuacji rodziny. Pozornie identycznie funkcjonujące rodziny mogą mieć zupełnie inne problemy, trudności. Sytuacja materialna nie jest jedynym wyznacznikiem otrzymania pomocy, aczkolwiek bardzo ważnym, szczególnie przy udzielaniu pomocy finansowej. Uogólniając pomoc finansowa udzielana jest w formie zasiłków celowych, celowych specjalnych, pomoc na likwidację skutków zdarzenia losowego, okresowych czy stałych. Pozafinansowe formy wsparcia to: posiłek w szkole, opał, paczki żywnościowe, potwierdzenia praw do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, kierowanie do domu pomocy społecznej, schronisk, noclegowni czy organizowanie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania.
Z jakich świadczeń, w jakiej ilości i na jaką kwotę korzystali mieszkańcy gminy Pawłów w 2015 roku?
Ze wszystkich wymienionych wyżej. Jesteśmy obecnie w trakcie sporządzania sprawozdań, zawierających dokładne dane statystyczne, więc te podane obecnie mogą troszkę różnić się od ostatecznego zestawienia. Wg stanu na dziś w 2015 roku Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pawłowie udzielił następujące ilości świadczeń:
- zasiłek stały – 114 na kwotę 481 638,25 zł;
- zasiłki okresowe – 179 na kwotę 127 284,39 zł;
- zasiłki celowe – 233 na kwotę 9 685,71 zł;
- zasiłki celowe specjalne – 49 na kwotę 14 390 zł;
- zdarzenie losowe – 3 na kwotę 3 800 zł;
- sfinansowanie posiłku – 576 na kwotę 288 000 zł;
- zakup opału dla 302 osób na kwotę 117 799,75 (151 ton);
- usługi opiekuńcze dla 21 osób na kwotę 81 341,78;
- opłacenie pobytu w domach pomocy społecznej 18 osób – 390 165,03;
- pobyt w schronisku dla 4 osób na kwotę 9 466,18;
- świąteczne paczki żywnościowe dla 34 rodzin na kwotę 9 401,57;
- decyzje potwierdzające prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – 58 decyzji.
W codziennej pracy spotyka się Pani z wieloma problemami. Który z nich w Pani karierze zawodowej był najtrudniejszy?
Żeby nie wiem jak sytuacja była trudna, da się ją jakoś rozwiązać. Może nie od razu, ale metodą małych kroczków udaje się osiągnąć cel lub zminimalizować wagę problemu. Najgorsza jednak jest niemoc. Dotyczy to szczególnie sytuacji gdzie jest poważna i długotrwała choroba, szczególnie u dzieci. Udokumentowane dochody nie uprawniają rodziny do uzyskania pomocy szczególnie finansowej, a wydatki związane z leczeniem znacznie przewyższają dochody. W takich sytuacjach czuję się po prostu źle. Nie zostawiamy takiej rodziny bez pomocy. Pośredniczymy wtedy w znalezieniu wsparcia z innych źródeł, choć uważam, że w sytuacjach naprawdę szczególnych powinna być większa możliwość udzielania wsparcia finansowego z naszych środków. Dyskomfort odczuwam też przy realizowaniu procedury NK.
Brzmi tajemniczo. Czym jest procedura NK?
NK to Niebieska Karta zakładana jest najczęściej przez policję i dotyczy przemocy domowej, nie tylko fizycznej, ale także psychicznej, ekonomicznej czy seksualnej.
Procedura NK jest aż tak trudna?
Często osoba doznająca przemocy jest tak silnie uzależniona od osoby podejrzanej o stosowanie przemocy, albo tak bardzo się jej boi, że wycofuje się z podjętych działań. Dodatkowo w trakcie trwania postępowania wyjaśniającego, w domu ma „piekło”. Rzadko sprawca otrzymuje nakaz opuszczenia lokalu po interwencji policji. Najgorzej jest gdy świadkami sytuacji trudnej są dzieci. Wtedy zazwyczaj zwracamy się do sądu z informacją o wszczętej w rodzinie procedurze NK. Ok. 90% osób stosujących przemoc jest uzależnionych od alkoholu, współpraca z taką osobą nie przynosi efektów. Nasza praca ogranicza się do wspierania i współpracy z rodziną dotkniętą problemem uzależnienia i przemocy.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pawłowie skutecznie aktywizuje swoich podopiecznych. Mam tutaj na myśli realizację projektu „Aktywność=Przyszłość”. Proszę przybliżyć naszym czytelnikom ten projekt.
Projekt „Aktywność=Przyszłość” realizowany był w latach 2008-2015 ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach działania Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki . Jego adresatami były osoby objęte systemem pomocy społecznej. Wsparciem objęto łącznie 180 osób. Uczestnicy projektu skorzystali ze wsparcia psychologa, terapeuty, doradcy zawodowego oraz finansowego. Każdy uczestnik ukończył szkolenie lub kurs zawodowy zgodny z potrzebami rynku pracy i jego predyspozycjami. Były to m.in. kursy: sprzedawca z obsługą kasy fiskalnej, kucharz, opiekun osób starszych, florystyka, spawacz, mała księgowość, prawo jazdy kat B, C, D. Łącznie na realizację projektów pozyskaliśmy kwotę prawie 2,3 mln złotych. Efekty projektu są wymierne. Ponad 51 % uczestników podjęło pracę i „wyszło” z systemu pomocy społecznej – przestali być naszymi klientami. Zmotywowało nas to do sięgania po środki unijne na aktywizację podopiecznych. Obecnie jesteśmy na etapie sporządzania wniosku konkursowego w ramach Osi Priorytetowej 9 – Włączenie społeczne i walka z ubóstwem, Działanie 9.1 Aktywna integracja zwiększająca szanse na zatrudnienie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014-2020, ogłoszonego przez Departament Wdrażania Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego.
W ostatnim czasie dużo mówi się o projekcie rządowym 500 zł na drugie dziecko. Czy znane są już szczegóły realizacji tego projektu?
Zaczął Pan kolejny wątek jakim zajmuje się nasz ośrodek tzn. świadczenia rodzinne. Miesięczne świadczenie w kwocie 500 zł, nadal jest w fazie projektu. Nie chciałabym mówić o założeniach, bo co się zakłada, a co ukaże się w ustawie może się różnić. Ale 500+ przyćmiło inne rodzaje świadczeń, które obowiązują od stycznia br.
Jakie świadczenia ma Pani na myśli?
„Złotówka za złotówkę”, czyli świadczenia rodzinne dla rodzin, które ich nie pobierały ze względu na przekroczone kryterium dochodowe (674 zł na osobę lub w przypadku niepełnosprawności dziecka 764 zł). Od stycznia bieżącego roku przysługujące świadczenia pomniejszane są o kwotę, o jaką przekroczone jest kryterium dochodowe. Na przykład jeżeli rodzinie przysługiwałyby świadczenia rodzinne w łącznej kwocie 350 zł, a dochód przekroczony byłby o 100 zł. rodzina otrzymywałaby miesięcznie 250 zł. Należy zaznaczyć że minimalna wysokość zasiłku rodzinnego wynosi 20 zł.
„Kosiniakowe” – przysługujące rodzinom, którym urodziło się dziecko, a które do tej pory nie skorzystały z zasiłku macierzyńskiego, bądź rodzicielskiego będą mogły otrzymać świadczenie w wysokości 1000,00 zł. Kwota ta wypłacana jest miesięcznie przez 52 tygodnie od urodzenia dziecka. Rodzice dzieci urodzonych przed 2016 r. także mogą liczyć na ten rodzaj świadczenia. Jest ono wypłacane od 1 stycznia 2016 do ukończenia przez dziecko 1 roku życia. Rodzice opłacający składki KRUS po świadczenie rodzicielskie powinny zgłaszać się do KRUS, osoby bezrobotne lub studiujące do GOPS. Warunkiem otrzymania go jest niepobieranie przez rodziny zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia za okres urlopu macierzyńskiego.
Dużo mówi się również w ostatnim czasie o Karcie Dużej Rodziny? Co to za program?
W naszym ośrodku wydawana jest również Karta Dużej Rodziny. W roku 2015 wydano 544 karty. Jest to karta przysługująca rodzinom, w których wychowywane jest troje i więcej dzieci. Na podstawie karty można korzystać z ulg. Na przykład posiadacz karty mniej zapłaci za paliwo w wybranych stacjach benzynowych, otrzyma zniżkę w kinie HELIOS czy zrobi zakupy ze zniżką w wybranych sklepach – w Pawłowie jest to sklep ”Od i Do”.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej współpracuje również ze Świętokrzyskim Bankiem Żywności. Na czym polega ta współpraca?
Tak, od wielu lat współpracujemy ze stowarzyszeniem „Żyj godnie” i Świętokrzyskim Bankiem Żywności. Wydajemy skierowania uprawniające do odbioru żywności i pomagamy przy jej wydawaniu. Obecnie z tej pomocy korzysta 600 osób. Potrzebujący otrzymują asortyment m.in. mleko, makaron, kawa inka, ser żółty, olej rzepakowy, dżem, płatki, sok, konserwa mielonka, pulpety, cukier, itp.
Bezpłatne jabłka wydawane dla mieszkańców gminy Pawłów to również Wasza zasługa?
Zasługa to za mocne słowo. Gmina Pawłów przystąpiła do programu pomocy sadownikom, w związku z embargiem nałożonym przez Federację Rosyjską na polskie owoce i warzywa, a koordynacją tego przedsięwzięcia zajął się nasz ośrodek. Wydawano jabłka z dwóch organizacji. Dzięki współpracy z Świętokrzyskim Bankiem Żywności o/Ostrowiec jabłka wydawane były dla osób zakwalifikowanych do Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa. Wydaliśmy ok. 20 ton owoców. Z kolei wszyscy mieszkańcy gminy mogli skorzystać z jabłek dostarczonych przez Krajową Federację Edukacji Zawodowej i Kultury Fizycznej „Budowlani”. Dystrybucją tych owoców zajęli się sołtysi, którzy wydali ponad 219 ton jabłek.
Serdecznie dziękuję za rozmowę.
Dziękuję.
Źródło: Kronika Pawłowska, styczeń 2016
Witam, Z kim mogę sie kontaktować gdybym wraz ze znajomymi chciał wynająć na godziny hale...